Een van de prominente trends in duurzaam bouwen is momenteel het begrip Circulair Bouwen. Het komt overal terug, vooral ook bij uitvragen van overheden. Maar wat is Circulair Bouwen eigenlijk?
Het is belangrijk om te weten dat Circulair Bouwen meer een filosofie is dan een methode. In principe wil circulair zeggen dat de grondstoffen die voor een gebouw worden gebruikt, al eerder gebruikt zijn of hernieuwbaar zijn. Om verschillende redenen is het in de praktijk moeilijk om dit letterlijk te nemen. Zo is de beschikbaarheid van eerder gebruikte of hernieuwbare grondstoffen beperkt. Daarnaast is er geen (NEN-)norm die ons verteld wat wel en wat niet circulair is. Het is dan ook niet verwonderlijk dat circulair bouwen op verschillende manieren wordt ingevuld.
MPG
Een manier om naar Circulair Bouwen te kijken is met de MPG (Milieu Prestatie Gebouw). In principe berekent de MPG de milieubelasting van bouwmaterialen gedurende de levensloop van een gebouw. Strikt genomen wil dat zeggen, dat hoe lager de MPG is, hoe “circulairder” het gebouw. Deze insteek werkt in principe heel goed bij het hergebruik van delen van een bestaand gebouw en bij het gebruik van sloopmaterialen. Deze materialen verhogen de MPG-waarde namelijk niet of heel weinig. Het gebruik van de MPG heeft echter ook bezwaren. Zo is het aantal materialen in de database beperkt en ook over de berekening wordt getwist (zie hieronder). Daarnaast wordt er geen onderscheidt gemaakt tussen materialen die lokaal zijn geproduceerd en materialen, die aan de andere kant van de wereld worden gewonnen of geproduceerd.
Ecologisch
Natuurlijke materialen zijn hernieuwbaar. Een houten gevel is dus circulair, net als isolatiemateriaal van wol. Het gebruik van natuurlijke materialen is dus bij uitstek geschikt voor Circulair Bouwen. Toch? Ook hier kunnen kanttekeningen bij worden geplaatst. Hoe duurzaam is duurzaam hout als het uit Canada wordt aangevoerd? Bij de productie van wol vindt heel veel methaanuitstoot plaats door schapen. In de MPG is de milieubelasting van wol dan ook heel hoog. De vraag hierbij is: Worden de schapen met name gehouden voor de wol, de melk, of het vlees? Hoe moet de milieubelasting over deze eindproducten worden verdeeld?
Integraal ontwerpen
Circulair kan ook worden geïnterpreteerd als toekomstbestendig. Dit is iets wat in het ontwerp kan worden ingevuld met flexibiliteit en aanpasbaarheid voor toekomstig gebruik. Daarbij spelen ook het benodigde onderhoud en de mate waarin gebouwonderdelen vervangen en gerepareerd kunnen worden een rol. Tenslotte speelt circulariteit een rol gedurende het gebruik. Hoe wordt omgegaan met afvalstromen? met mobiliteit? en met sociale aspecten? Hiermee wordt circulariteit een stuk breder en integraler.
Wij hebben met zijn allen uiteindelijk geen andere keus om van een lineaire economie naar een circulaire economie te gaan. Deze omslag zal echter niet in een paar jaar plaats vinden. Omdat gebouwen voor 50 tot 100 jaar worden ontworpen, is het wel belangrijk om nu al rekening te houden met circulair bouwen. Alle bovenstaande aspecten moeten daarin met gezond verstand worden meegenomen.
Voor meer informatie kunt u een mail sturen naar Edward Prendergast of hem bellen op 0343 – 512886.